ویل بلاک (Wheel Block) یکی از اجزای سیستم‌های جرثقیل و لیفتینگ است که برای جابجایی بارها در صنایع مختلف استفاده می‌شود. این دستگاه شامل یک چرخ و یک بلوک که بر روی آن قرار دارد و این بلوک به بار مورد نظر متصل می‌شود.

ویل بلاک‌ها معمولاً بر روی ریل‌هایی حرکت می‌کنند و به وسیلهٔ مکانیزم‌های مختلفی مانند موتورها، توانبخش‌ها و دیگر تجهیزات مکانیکی حرکت می‌یابند. این ابزارها به ترازوها یا قسمت‌هایی از دستگاه‌های جرثقیل متصل می‌شوند و کمک می‌کنند تا بار به سادگی و با دقت از یک مکان به مکان دیگر منتقل شود.

با توجه به کاربردها و صنایع مختلف، ویل بلاک‌ها می‌توانند از انواع مختلفی با ابعاد و قابلیت‌های متفاوت باشند.

یکی از اساسی‌ترین تجهیزات مورد نیاز در کارگاه‌ها و صنایع برای جابه‌جایی بار، جرثقیل سقفی است. این جرثقیل بر روی ریل‌های نصب شده در سقف حرکت می‌کند و وظیفه حمل و جابجایی بارها را دارد. این حرکت توسط ویل بلاک یا همان جعبه چرخ جرثقیل سقفی انجام می‌شود. این ویل بلاک به دلیل نیازمندی‌های مختلف و موارد کاربردی متفاوت به شکل‌ها و طرح‌های مختلفی طراحی و ساخته می‌شود. باید توجه داشت که فشار اصلی باربرداری بر روی این بخش تمرکز دارد و به علت اصطکاک زیاد چرخ بر روی ریل، این بخش به خصوص آسیب‌پذیر است.

ویل بلاک در صنایع و کارگاه‌های مختلف از جمله ساختمان‌سازی، معدن، کارخانه‌ها، بنادر و انبارها استفاده می‌شود.

چرخ جرثقیل یکی از اجزای بسیار حیاتی و راهبردی در سیستم جرثقیل است که با استفاده از نیروی موتور، جرثقیل را به حرکت درمی‌آورد. چرخ جرثقیل به دو نوع محرک و متحرک تقسیم می‌شود. تفاوت اصلی بین این دو نوع در وجود یا عدم وجود نیروی موتور است. چرخ‌ها باید در حرکت خود وزن کل سازه جرثقیل و وزن بار را تحمل کنند. بنابراین، انتخاب نادرست چرخ ممکن است باعث افزایش اصطکاک و سایش بین ریل و چرخ‌ها شود. به همین دلیل، انتخاب چرخ مناسب علاوه بر افزایش کارایی جرثقیل، هزینه‌های نگهداری و تعمیرات را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

چرخ و جعبه چرخ‌های دماگ در چهار مدل مختلف DRS، LRS، RS و DWS تولید می‌شوند.

کاربردهای اصلی ویل بلاک عبارتند از:

1.      جرثقیل‌ها و لیفتراک‌ها: ویل بلاک بر روی ریل‌های جرثقیل یا لیفتراک نصب شده و بارها را حمل و جابجا می‌کند.

2.      خطوط تولید و انتقال: در فرآیندهای تولید و توزیع، ویل بلاک به منظور جابجایی بارها بین ایستگاه‌ها استفاده می‌شود.

3.      کشاورزی: در برخی از ماشین‌های کشاورزی مانند تراکتورها و تجهیزات مکانیزه دیگر، ویل بلاک برای حمل و جابجایی بارها استفاده می‌شود.

4.      پروژه‌های ساختمانی: در ساخت و سازهای بزرگ، از ویل بلاک‌ها برای جابجایی و نصب بلوک‌ها، تیرها و سایر مواد ساختمانی استفاده می‌شود.

5.      کاربردهای دریایی و بنادر: در بنادر و کشتی‌گیری‌ها، ویل بلاک برای حمل و تخلیه کانتینرها و بارهای سنگین دیگر استفاده می‌شود.

6.       معادن و استخراج معدن: در معادن برای جابجایی مواد معدنی و تجهیزات سنگین استفاده می‌شود.

7.      انبارها و انبارگاه‌ها: در انبارها و انبارگاه‌ها برای جابجایی و مرتب‌سازی بارها استفاده می‌شود.

8.      صنایع خودروسازی: در خطوط تولید خودروها برای جابجایی و نصب قطعات مختلف به کار می‌رود.

به طور کلی، ویل بلاک به دلیل نیازمندی‌های حمل و جابجایی بارهای سنگین و ساختار ساده و مقرون به صرفه‌اش، در اکثر صنایعی که با بارهای سنگین سر و کار دارند، استفاده می‌شود.

ویژگی‌های ویل بلاک

1.      ظرفیت باربری: این ویژگی نشان دهنده حداکثر وزنی است که ویل بلاک قادر به جابجایی آن می‌باشد. ظرفیت باربری وابسته به نوع و ساختار ویل بلاک است.

2.      ابعاد فیزیکی: شامل طول، عرض و ارتفاع ویل بلاک است. این ابعاد باید با محل نصب و کاربرد مورد نظر هماهنگ باشند.

3.      ساختار و مواد ساخت: ویل بلاک‌ها ممکن است از مواد مختلفی نظیر فولاد، آلومینیوم و یا فولاد ضد زنگ تهیه شوند. ساختار آن‌ها نیز می‌تواند از نوع پلتفرم، کاتریویلر و یا تخته‌چرخ باشد.

4.      نوع حرکت: ویل بلاک‌ها می‌توانند دارای حرکت یکطرفه یا دوطرفه باشند. حرکت یکطرفه به معنی حرکت در یک جهت و حرکت دوطرفه به معنی قابلیت حرکت در دو جهت مختلف می‌باشد.

5.      مکانیزم‌های ایمنی: ویل بلاک‌ها معمولاً مجهز به مکانیزم‌های ایمنی هستند که از اتفاقات ناگوار مثل سقوط بارها جلوگیری می‌کنند.

6.       تحمل ارتعاش و شوک: ویل بلاک‌ها باید توانایی تحمل ارتعاشات و شوک‌هایی که در طول حرکت ممکن است ایجاد شوند را داشته باشند.

7.      نوع اتصال به جرثقیل یا لیفتراک: بستگی به نوع و مدل جرثقیل یا لیفتراک، ویل بلاک ممکن است به شیوه‌های مختلفی به آنها متصل شود.

8.      قابلیت تنظیم ارتفاع: برخی ویل بلاک‌ها دارای قابلیت تنظیم ارتفاع هستند که اجازه تطبیق آن با ارتفاع مورد نظر را می‌دهد.

9.      کارکرد مکانیکی: برخی از ویل بلاک‌ها دارای مکانیزم‌های مختلفی مانند ترمزها، دیناموها و سیستم‌های توانبخش هستند.

جرثقیل ضد انفجار (EXPLOSION PROOF )

جرثقیل ضد انفجار، یک نوع جرثقیل است که برای استفاده در محیطهایی طراحی شده است که ممکن است با تجهیزات یا مواد قابل اشتعال خطرناک در تعامل باشد. ( مانند : صنایع پتروشیمی، نفت، گاز و در محل هایی که گازهای آتشزا وجود دارند ).  در این نوع جرثقیلها، طراحی و متالوژی مواد به گونهای انتخاب می