امروزه با استفاده از ماشین آلات سنگین صنعتی،کارهای بسیار بزرگی که انجام آن توسط نیروی انسانی و تجهیزات اولیه ی ساده، سخت و ناشدنی می باشد، براحتی امکان پذیر می باشد. یکی از این سازه های بسیار مهم و کارآمد جهت پیشبرد سریع فرآیند یک پروژه، جرثقیل سقفی می باشد. این وسیله متشکل از بدنه ای ساخته شده از جنس تیرآهن به همراه یک قلاب و کابلی که برای حمل اجسام بروی تیرآهن تعبیه شده است، می باشد. در واقع جرثقیل سقفی دارای دو ریل می باشد که در موازات هم قرار دارند و بصورت افقی در طول یک مکان همچون سالن های بزرگ قرار می گیرند. حرکت جرثقیل بروی این ریل ها در 6 جهت می باشدکه همین امر سبب شده تا جابجایی توسط آن بسیار راحت و آسان باشد. قلاب در این سازه نقش جابجایی اجسام بزرگ و سنگین را بعهده دارد که به وسیله ی کابلی که به آن متصل می باشد، اجسام را بلند کرده و به جای که مدنظر می باشد انتقال می دهد. اغلب از این جرثقیل سقفی برای مکان های بزرگ مسقف مانند سالن های بزرگ صنعتی و سوله ها و دیگر مکان های بزرگ سرپوشیده استفاده می کنند. جرثقیل سقفی در دو نوع ساخته می شود، جرثقیل سقفی تک پل و جرثقیل دو پل معادل این دستگاه در زبان انگلیسی overhead crane است که معمولاً برای انتقال عمودی و افقی بارها در انبار و سالن های صنعتی استفاده می شود.که هرکدام از آنها دارای ویژگی مخصوص بخود می باشند.
انواع جرثقیل سقفی
جرثقیل سقفی تک پل: جرثقیل سقفی تک پل (overhead crane single girder) یک پل با راهبر طولی وجود دارد که وینچ بالابر به شکل آویز از بال پایین پل جرثقیل قرار گرفته و حرکت عرضی جرثقیل جزئی از وینچ است.
این نوع جرثقیل از قابلیت و کارایی بالایی برخوردار بوده به این دلیل که قادر است در دو جهت طولی و عرضی، حمل و جابجایی بار داشته باشد و این سبب شده که از قابلیت بالای در مکان های مثل سالن ها برای جابجایی بار استفاده شود. این نوع جرثقیل با پوشش دادن کل محوطه از کارایی بالایی برخوردار بوده. لازم به ذکر است که سقفی تک پل در دو حالت رونشین و آویز موجود می باشند که در نوع رونشین بر روی ریل نصب می شود و این قابلیت را دارد که بر روی ریل حرکت کند و در نوع آویز، جرثقیل به حالت آویز بوده که جرثقیل در زیر ریل تیری آویزان بوده و حرکت می کند.
جرثقیل سقفی دوپل: جرثقیل سقفی دو پل یا جفت پل (overhead crane double girder) دارای دو پل با راهبر طولی هستند که وینچ بالابر با استفاده از یک کالسکه در عرض دو پل جرثقیل حرکت می‌کند.
بهره برداری از این نوع جرثقیل بیشتر بوده به این دلیل که از سرعت و قدرت بیشتری برخوردار بوده و توانایی بیشتری در برابر فشار بار را دارد. از نقطه قوت های جرثقیل سقفی دوپل سازگاری با هر نوع محیطی بوده و ایمنی در کار را بیشتر در این نوع جرثقیل می بینیم. و از طراحی های مختلفی برخوردار بوده که در دهانه های مختلفی ساخت شده اند.
تفاوت جرثقیل سقفی تک پل و دوپل
جرثقیل‌های سقفی تک پل به طور معمول در کاربری‌های سبک (تا تناژ حدود 15-20 تن) و مدت زمان کارکرد حداکثر 6 ساعت در یک شبانه روز و جرثقیل‌های سقفی دو پل به طور معمول در کاربری‌های سنگین (بالاتر از 15-20 تن) و مدت زمان کارکرد طولانی 8 ساعت و بالاتر در یک شبانه روز به دلیل ثبات بالاتر آن مورد استفاده قرار می‌گیرند.
جرثقیل‌های دوپل به ویژه در زمان حرکت طولی جرثقیل ثبات بالاتری دارند.
تفاوت اصلی این دو، طراحی در ارتفاع مؤثر زیر قلاب می‌باشد، ارتفاع مؤثر زیر قلاب در جرثقیل‌های دو پل به دلیل طراحی آن بیشتر از جرثقیل‌های تک پل می‌باشد.
رویکرد قلاب در طراحی دوپل بهتر از طراحی تک پل می‌باشد.
دسترسی قلاب به کناره‌های سالن با توجه به اتصال پل و کلگی، بهتر از جرثقیل‌های تک پل می‌باشد.
وزن کلی جرثقیل تک پل به دلیل سبک‌تر بودن سازه آن کمتر از جرثقیل دوپل می‌باشد.
بنابراین تأثیر بار وارده آن بر روی سازه سالن کمتر خواهد بود.
به طور کلی جرثقیل تک پل نیاز به فضای آزاد کمتری از روی تیر حمال نسبت جرثقیل دو پل دارد.
جرثقیل‌های تک پل به دلیل سبک‌تر بودن سازه و متفاوت بودن مکانیزم‌های آن ارزانتر از جرثقیل‌های دوپل می‌باشند.
سقفی تک پل در مکان هایی کاربرد دارند که مکان مورد نظر از نظر ابعاد کوچک باشد زیرا این نوع از جرثقیل دارای دهانه کوتاه است.
جرثقیل سقفی دو پل از این قابلیت برخوردار خواهد بود که در محیط های بزرگ و فروشگاه و کارگاه های بزرگ حتی در طبقات بالا نیز مورد استفاده قرار بگیرد. برای جا به جایی بارهایی با ظرفیت های سنگین و طول بزرگ کاربرد زیادی خواهد داشت.
ویژگی هایی مانند ظرفیت بلند کردن بار، سرعت انجام کار و ثبات در این دو جرثقیل با هم برابری نخواهد کرد بنابراین بهتر است که که از جرثقیل سقفی تک پل برای مدت کوتاه و محصولات سبک وزن مورد استفاده قرار بگیرد. در جرثقیل سقفی دو پل می توانید بار با ظرفیت زیاد را با سرعت بالا و عملکرد بالا جا به جا نمایید و مدت طولانی قادر خواهد بود تا کار انجام بدهد.
جرثقیل سقفی آویز
جرثقیل‌های آویز به سادگی بر روی سقف سالن قرار می‌گیرند، به طوری که چنانچه شما امکان نصب ستون و تیر‌های حمال را ندارید، با استفاده از این نوع جرثقیل‌ها می‌توانید نیاز جابه جایی خود را تأمین سازید.
لذا می‌توانید از فضای ورودی سالن، داخل انبار و حتی نقاط ویژه انبار که مورد نیاز است، برای جابه جایی تولیدات خود بیشتر استفاده کنید.
شما می توانید برای خرید قطعات یدکی جرثقیل به سایت فروشگاهی ای ابزار مراجعه کنید.